یکی از قطعات جانبی دیگر فوتبال دستی گلشمار یا چرتکه است. برای یک مسابقه ی حرفه ای یا حتی دوستانه چرتکه یکی از ملزومات است که برای شمارش گل ها ،ست ها و تایم اوت ها به کار می رود. چرتکه یا گل شمارها هم مانند سایر قطعات فوتبال دستی دارای شکل و جنس های متفاوتی هستند رایج ترین نوع آن که در اکثر میزها ی آماتور وجود دارد چرتکه پلاستیکی مکعبی یا کروی است که به شکل ۱۰ عددی قرار گرفته و هیچ ست شمار و تایم شماری هم ندارد.
انواع گلشمار در انواع فوتبال دستی
اما در میز های حرفه ای گل شمارها ظاهر و کارایی بهتری دارند. به طور مثال میز فوتبال دستی تورنادو دو گل شمار وجود دارد که گل شمار هشت عددی است به طوری که ۵ عدد آن به رنگ مشکی سه عدد آن به رنگ زرد است؛ به دلیل اینکه مسابقات حرفه ای پنج گله است و در صورت مساوی شدن گل ها در ست نهایی، بازی به گل ها ششم تا هشتم کشیده می شود. تفاوت رنگ های سه گل آخر به دلیل برد با اختلاف دو گل است. و چرتکه ی دیگر میز تورنادو برای شمارش ست هاست که یک چرتکه ی سه عددی مجزا از گل شمار است. که بازیکن بعد از برد هر ست یکی از دانه های چرتکه را بطرف خود می کشد.
مثالی دیگری می توان زد میز فایربال است که در ایران بیشتر از میز های دیگر موجود است و دوست داران فوتبال دستی اطلاعاتی بیشتری راجع به این میز دارند. میز فایربال یکی از میز های استاندارد و حرفه ای جهان است. به همین ترتیب گل شمار آن نیز حرفه ای است و با سایر میز های استاندارد تفاوت چشم گیری دارد به گونه ای که گلشمار این میز از سه قسمت هشت عددی ،سه عددی و دو عددی تشکیل شده است.
عددهای گلشمار
واضح است که چرتکه ی ۸ عددی برای شمارش گل هاست و چرتکه ی ۳ عددی برای شمارش ست ها یا گیم های بازی است اما چرتکه ی دو تایی برای شمارش تایم اوت ها یا وقت های استراحت سی ثانیه ای است که هر بازیکن درهر گیم دوباره حق گرفتن آن را دارد. اما تفاوت عمده ای که گل شمار میز فایربال با سایر میز های فوتبال دستی دارد که آن را ویژه کرده است مغناطیسی بودن گل شمار است به این شکل که هر یک از دانه های چرتکه کروی شکل و دارای خاصیت مغناطیسی که آن ها هم مانند سایر میز های حرفه ای پنج عدد به یک رنگ و سه عدد به رنگی دیگر است که این دانه ها به شکل آهن ربا به هم متصل هستند تا شما بخواهید آن ها را جدا کنید و به طرف دیگر ببرید.این یک مزیت خوب است.
در سایر گلشمار های غیر مغناطیسی ممکن است بر اثر حرکت میز یا تا انتها نبردن دانه ی چرتکه یا عوامل دیگری که باعث جابجایی دانه ی چرتکه شود تعداد گل های زده ی شما جا به جا شود و دچار اختلاف با حریف شوید و یا در مسابقات داوران تعداد گل را از روی گل شمار تعیین می کنند یعنی اگر شما فراموش کنید گل زده تان را در گل شمار ثبت کنید یا به هر دلیل دانه ی چرتکه حرکت کند ، احتمال اینکه امتیاز گل زده شما از دست برود زیاد است.
گلشمارهای مغناطیسی
به همین دلیل گل شمار مغناطیسی میز فایربال می تواند کمک به سزایی در این زمینه بکند. در کل از نظر بازیکنان حرفه ای میز فوتبال دستی بدون چرتکه یا گل شمار ناقص است. معمولا سازندگان میز ها در بعضی از میز ها چرتکه ها را جداگانه در اختیار خریدار قرار می دهند تا خریدار بتواند چرتکه را در نقطه ی دل خواه خود نصب کند. ناگفته نماند که در برخی از میز ها مانندمیز فوتبال دستی فایربال چرتکه ثابت و از قبل نصب شده است.
